De Tweede Kamer bespreekt met Minister Koolmees een aantal rapporten over de arbeidsmarkt en de rol van intermediairs en andere dienstverleners in de flexbranche. Aanleiding voor Geert-Jan Poorthuis om, samen met Josien van Breda, voorzitter van I-ZO Nederland, namens de RIM een opiniestuk te schrijven.
Veel politici hebben een totaal verkeerd beeld van de zzp-branche. Wij werken dagelijks in de wereld van zelfstandige professionals en interim-managers. Wij zien voortdurend in de praktijk de grote toegevoegde waarde van zzp’ers in de moeilijke tijden die veel organisaties momenteel doormaken. Wat ons betreft is het hoog tijd voor een kanteling in de wijze waarop naar ‘de zzp’er’ wordt gekeken.
De corona-crisis vraagt het uiterste van bedrijven om uit het dal te komen en de juiste dingen te gaan doen. Bedrijven hebben daarom juist nu toegang nodig tot de expertise van zzp’ers. Die kennis moet snel ontsloten kunnen worden zodat er nieuwe energie en nieuwe ideeën bij bedrijven binnengebracht kunnen worden. Dat is een voorwaarde om weer goede stappen vooruit te kunnen zetten. Juist de combinatie van werknemers en zelfstandig ondernemers – of zzp’ers – zorgt dat Nederland het in internationaal opzicht zo goed doet. Werknemers zorgen voor continuïteit in een organisatie; zzp’ers brengen kennis en nieuwe inzichten, en ondersteunen met hun specifieke expertise verandertrajecten. Bedrijven en overheden kunnen dankzij deze combinatie snel inspelen op (markt)ontwikkelingen en al te hevige schommelingen worden gedempt. Opdrachtgevers, zelfstandig ondernemers en de economie als geheel hebben baat bij autonomie en keuzevrijheid op dit vlak. Als er constant wetswijzigingen over de markt worden uitgestrooid veroorzaakt dat onnodige onrust. Dat leidt tot terughoudendheid en vraaguitval, en dat is nu juist wat we niet moeten hebben in de corona- en post-corona-tijd.
Wat ook niet werkt is een benadering vanuit Den Haag die er veel te veel op gericht is om zoveel mogelijk mensen door het deurtje van de oude instituties te krijgen. Die oude instituties zijn lang niet perfect en ook werknemers vallen uit de boot als het gaat om thema’s als een goed pensioen en een goede regeling bij ziekte. Er zijn ongeveer een miljoen zzp’ers, maar een net zo grote groep werknemers bouwt géén pensioen op via hun werkgever en die groep groeit. Wij vinden dat we die poort tot pensioen niet alleen voor zzp’ers, maar voor alle werkenden wijd open moeten zetten. Dus maak asjeblieft vaart met de uitwerking van het pensioenakkoord. Zorg niet dat je zoveel mogelijk werkenden door de huidige deur probeert te persen, maar ontwikkel een nieuwe deur die wel voor iedereen open staat.
Wij begrijpen volledig dat de politiek de onderkant van de flexmarkt wil beschermen. Wij vinden ook dat misstanden in de flexwereld moeten worden aangepakt, en maken ons daar als brancheverenigingen sterk voor. Maar verstoor de balans niet in segmenten waar het goed gaat. In de bovenkant van de markt zitten vooral hoogopgeleide mensen die bewust gekozen hebben voor een bestaan als zelfstandige. En daar zitten bemiddelaars die alles goed kunnen begeleiden en die zorgen dat de juiste contracten worden gebruikt. De intermediair neemt veel marktkennis mee. Veel intermediairs zijn niche-spelers die heel goed thuis zijn in bepaalde branches en daardoor een paar stappen eerder zijn in hun denken en ideeën dan opdrachtgevers. Ze kunnen opdrachtgevers daardoor echt verder helpen.
Kern van onze boodschap aan Den Haag: Haal geen dingen overhoop in segmenten die juist heel goed lopen. Maak het niet nodeloos ingewikkeld. Richt je niet op het terugdringen van het aantal zp’ers, maar op het moderniseren van de instituties.
Beperk je tot zaken als arbeidsongeschiktheid, een pensioen voor alle werkenden en het hervormen van de zelfstandigenaftrek (bijvoorbeeld door die te oormerken voor geld dat mensen belastingvrij opzij kunnen zetten ten behoeve van een AOV). Door de sociale zekerheid zodanig te hervormen dat je haar arbeidscontract-neutraal maakt, koppel je het meer aan het individu dan aan het contract. Zo haal je de angel uit de ingewikkelde discussie over contractvorm. Je hoeft dan immers niet meer moeilijk te doen over de vraag of iemand nu werknemer of zp’er is. Wat zou dat heerlijk zijn!
Josien van Breda, I-ZO.nl (Intermediairs voor Zelfstandig Ondernemers Nederland) en Geert-Jan Poorthuis, RIM (Raad voor Interim Management)
Lees hier het hele opiniestuk: https://www.zipconomy.nl/2020/09/er-is-een-crisis-op-komst-en-dan-heb-je-de-flexmarkt-harder-nodig-dan-ooit/